یکی از شیرین ترین خاطرات کودکی ما مربوط می شود به تب و تاب عید نوروز و دید و بازدیدهای نوروزی، وقتی که لحظه شماری میکردیم بزرگترها زودتر از جایشان بلند شوند که بروند و میزبان هم قرآن را بیاورد تا عیدی ما را بدهد با یک حساب سرانگشتی همه عیدی مانرا با هم جمع می زدیم و هزار و یک نقشه در ذهنمان می کشیدیم…..
اما افسوس که در چشم به هم زدنی این نقشه ها نقش بر آب می شد وقتی بزرگترها عیدی های ما را مطالبه میکردند که برایمان پس انداز کنند، خوشبینانه ترین حالتش این بود که به زودی هر چه بخواهم می خرم اما واقعا آن ها به وعده هایشان پایبند بودند؟
آیات رسول اللّه صلی الله علیه و آله: أحِبُّوا الصِّبیانَ وَارحَموهُم ، وإذا وَعَدتُموهُم شَیئا فَفوا لَهُم ؛ فَإِنَّهُم لا یَدرونَ إلاّ أنَّکُم تَرزُقونَهُم. (الکافی : ج ۶ ص ۴۹ ح ۳ ، تهذیب الأحکام : ج ۸ ص ۱۱۳) ؛ کودکان را دوست بدارید و با آنان ، مهربان باشید و هرگاه چیزى را به آنان وعده دادید، بدان وفا کنید؛ زیرا آنان، باورى جز این ندارند که شما روزىِ آنها را مى دهید.
عیدی به بچه ها
بایستی عیدی بچه‌ها را به خود آنها بدهیم؛ و اگر سن آنها کم است و هنوز نمی دانند که با آن پول‌ها چه کنند، بهتر است پدر و مادر آنها را به مغازه ببرند و ضمن توضیحی که برایشان می دهند از آنها بخواهند که اسباب‌بازی یا چیز دیگری را انتخاب کنند.
پول یا هدیه‌ای که دیگران به کودک می‌دهند مورد تمسخر قرار ندهید: از دیگر وظایف والدین این است که به کودکانشان آموزش دهند انسان‌هایی قدردان باشند. چنانچه ما عیدی کودک را مورد انتقاد قرار ندهیم و درباره کم یا زیاد بودن ارزش مادی آن صحبت نکنیم و نیز شخص عیدی دهنده را قضاوت نکنیم، بلکه به فرزندمان فرهنگ تشکر کردن را بیاموزیم، این مهم انجام می‌پذیرد.
به کودکان آموزش دهیم که در ایام نوروز حتماً به دیدن بزرگترها بروند، عید را به آنها تبریک بگویند و در صورت دریافت عیدی تشکر کنند.
این آموزش ها در جان کودک رخنه می کند و بعدا بازخورد آن را در سنین بالاتر نسبت به پدر و مادر و سایر افراد بزرگتر خواهیم دید.
بایستی عیدی بچه‌ها را به خود آنها بدهیم؛ و اگر سن آنها کم است و هنوز نمی دانند که با آن پول‌ها چه کنند، بهتر است پدر و مادر آنها را به مغازه ببرند و ضمن توضیحی که برایشان می دهند از آنها بخواهند که اسباب‌بازی یا چیز دیگری را انتخاب کنند
رسولُ اللّه صلى الله علیه و آله و سلّم: مَثَلُ الّذی یَتَعلّمُ فی صِغَرهِ کالنَّقْشِ فی الحَجَرِ، ومَثَلُ الّذی یَتَعلّمُ فی کِبَرِهِ کالّذی یَکتُبُ على الماءِ . (کنز العمّال : ۲۹۳۳۶ منتخب میزان الحکمه : ۱۵۶ ) ؛ حکایت کسى که در کودکى مىآموزد همچون نقشى است که روى سنگ کنده مىشود و حکایت کسى که در بزرگسالى مىآموزد همانند کسى است که بر آب بنویسد.
به رقابت و چشم و هم چشمی میدان ندهیم: بایستی به کودکان بیاموزیم که دادن عیدی از طرف بزرگترها جزو واجبات نیست؛ و اگر بزرگتری عیدی می دهد لطف می کند. از طرفی، عیدی دادن نبایستی جنبهِ رقابت به خود بگیرد و هر کس بخواهد پول یا کادویی که به دیگران می دهد، ارزش بیشتری داشته باشد، و به بیانی بخواهد توان خود را به رخ دیگران بکشد. بلکه همان میزان کم از ارزش معنوی برخوردار است و لذت را برای کودکان به ارمغان می‌آورد.
اگر کسی به کودک ما عیدی نداد ما مقابله به مثل نکنیم، چرا که کودکان از مناسبات بین بزرگترها بی خبرند و به امیدی وارد خانه ما می شوند ، با روی باز از آن ها استقبال کنیم و به خاطر اینکه از آجیل و شیرینی های ما زیاد مصرف کنند رو ترش نکنیم چرا که مهمان حبیب خداست و روزی اش را با خودش می آورد مخصوصا وقتی مهمان ما کودکان باشند که مرتکب گناهی نشده و معصومند این ها با خود برکت به خانه ما آورده اند به خاطر چند عدد پسته با ایشان بد رفتاری نکنیم.
در خوب شدن کمک کودکان باشیم
پیامبرخدا صلی الله علیه و آله: مِهر خداوندى از آنِ کسى باد که فرزند خود را در نیکو شدنش یارى دهد. (روایتگر حدیث مى گوید: به حضرت عرض کردم: چگونه مى تواند او را در نیکو شدنش یارى دهد؟) حضرت فرمودند: کارى را که به آسانى انجام داده است از وى بپذیرد؛ از کارى که انجام دادن آن برایش سخت است درگذرد؛ او را به کارى بیش از توانش وا ندارد؛ و وى را نادان نپندارد. (الکافى، ج ۶، ص ۵۰)
بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
منبع:
رهروان ولایت
سایت دارالحدیث
سایت شهر حدیث
