فلسفه و فایده وضو از دو نظر قابل توجه می‌باشد. یکی آثار وضوء از نظر دنیوی و بهداشتی و دیگر از جهت معنوی است.  فلسفه وضو چیست؟ کسی که تازه استحمام کرده است و می‌داند که بدنش پاک است، و می‌خواهد بلافاصله بعد از آن نماز را بخواند چرا مجدد باید وضو بگیرد؟ می‌گویید اگر آب نیست تیمم کنید، چطور آب می‌تواند چرکی و کثیفی و نجاست را از بین ببرد؟ آنچه با استحمام حاصل می‌شود طهارت ظاهری است، اما علاوه بر طهارت ظاهری، یکی دیگر از شرایط نماز، تحصیل طهارت معنوی است که تن‌ها از راه وضوء و غسل بدست می‌آید و اگر استفاده از آب امکان پذیر نباشد، این طهارت معنوی و باطنی بوسیله تیممی که به جای وضوء و یا غسل انجام می‌گیرد بدست می‌آید. در ادامه این مطلب را به نقل از مشروح بخوانید.

آنچه با استحمام حاصل می شود طهارت ظاهری است، اما علاوه بر طهارت ظاهری، یکی دیگر از شرایط نماز، تحصیل طهارت معنوی است که تنها از راه وضو و غسل بدست می آید و اگر استفاده از آب امکان پذیر نباشد، این طهارت معنوی و باطنی بوسیله تیممی که به جای وضو و یا غسل انجام می گیرد بدست می آید. (البته باید توجه داشت که نکته بیان شده به معنای آن نیست که صد در صد تیمم اثری در پاکیزگی ظاهری ندارد.)
در این مقاله در باب وضو سه پرسش مطرح کردیم که همراه با پاسخ تقدیم شما عزیزان می کنیم:
سوال: وضو گرفتن برای نماز، قبل از وقت نماز چه حکمی دارد؟ می‌توان با این وضو نماز خواند؟
فقها در این زمینه می‌گویند: اگر وقت نماز نزدیک است، می‌‌تواند به‌ عنوان آمادگی براى نماز وضو بگیرد، ولی اگر مدت زیادی به وقت نماز مانده است، می‌‌تواند به نیت قربت یا طهارت وضو بگیرد و در هر دو صورت می‌‌تواند با آن وضو نماز واجب یا مستحب را بخواند.(امام خمینی، توضیح المسائل(محشّی)، ج‌۲، ص ۷۹۸ـ صافى گلپایگانى، لطف‌الله، جامع الأحکام، ج‌۱، ص ۳۷)