فلسفه و فایده وضو از دو نظر قابل توجه می‌باشد. یکی آثار وضوء از نظر دنیوی و بهداشتی و دیگر از جهت معنوی است.  فلسفه وضو چیست؟ کسی که تازه استحمام کرده است و می‌داند که بدنش پاک است، و می‌خواهد بلافاصله بعد از آن نماز را بخواند چرا مجدد باید وضو بگیرد؟ می‌گویید اگر آب نیست تیمم کنید، چطور آب می‌تواند چرکی و کثیفی و نجاست را از بین ببرد؟ آنچه با استحمام حاصل می‌شود طهارت ظاهری است، اما علاوه بر طهارت ظاهری، یکی دیگر از شرایط نماز، تحصیل طهارت معنوی است که تن‌ها از راه وضوء و غسل بدست می‌آید و اگر استفاده از آب امکان پذیر نباشد، این طهارت معنوی و باطنی بوسیله تیممی که به جای وضوء و یا غسل انجام می‌گیرد بدست می‌آید. در ادامه این مطلب را به نقل از مشروح بخوانید.

متن عربی متن ترجمه
و سزاوار است وقت وضو گرفتن به طرف قبله بنشینى، و ظرف آب را در جانب راست خود گذارى، و چون نگاهت به آب افتاد، این دعا را بخوانى:
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذى جَعَلَ الْمآءَ طَهُوراً وَلَمْ یَجْعَلْهُ نَجِساً
ستایش خداى را که آب را پاک کننده قرار داد، و آن را ناپاک نگردانید.
پس دست خود را پیش از آن که داخل ظرف آب کنى مى شویى، و به هنگام وارد کردن دست در ظرف آب میگویى:
بِسْمِ اللَّهِ وَبِاللَّهِ اَللّهُمَّ اجْعَلْنى مِنَ التَّوّابینَ وَاجْعَلْنى مِنَ الْمُتَطَهِّرینَ .
به نام خدا، و به ذات خدا، خدایا مرا از توبه کنندگان، و پاکى طلبان قرار ده.
پس سه بار به سه کف آب، مضمضه [آب در دهان گرداندن] مى کنى و مى گویى:
اَللّهُمَّ لَقِّنى حُجَّتى یَوْمَ أَلْقاکَ وَأَطْلِقْ لِسانى بِذِکْراکَ
خدایا روزى که ملاقاتت مى کنم دلیل محکم را به من تلقین فرما، و زبانم را به ذات گویا کن.