از آغاز حیات انسان از مرگ می‌ترسید و تا به حال هیچ‌وقت به طور کاملا دقیق نفهمیده‌است که بعد از مرگ چه اتفاقی می‌افتد.جدای از اعتقادات دینی که بر اساس آن هر کسی بعد از مرگ وارد دنیای دیگری می‌شود که اعمالش در این دنیا برایش رقم می‌زند.دانشمندان به دنبال توضیح علمی برای تمام اتفاقاتی هستند که برای بدن پیش می‌آید. همچنان دانشمندان در حال مطالعه وبررسی هستند که چه اتفاقی برای بدن می‌افتد و انسان در آن لحظه چه احساسی دارد و چه چیزی تجربه می‌کند.

پایان این دنیا، با تمام علایق و وابستگی های به آن، سرنوشت حتمی و قطعی همه ماست. در نگاه اوّل، رها کردن این همه ارتباطات و علاقه ها بسیار سخت به نظر می رسد. پس باید برای راحت شدن آن، بلکه آرامش در زمان مرگ و حتّی اشتیاق به آن، مطالبی را دانست و کارهایی را انجام داد. در این نوشتار به برخی از مهم ترین کارهایی که باعث آرامش و اطمینان در هنگام مرگ می شود نگاهی گذرا داریم.
حقیقت مرگ
اوّلین و مهم ترین عامل ترس و اضطراب، جهل است. دانستن حقیقت مرگ، خوف ابتدایی از آن را از بین می برد. از آنجا که هر کس تنها یک بار آن را تجربه می کند، تجربه ملموسی از آن نداشته و به خاطر ابهام در مورد آن، به اضطراب و نگرانی می افتد. قرآن کریم با بیانی دقیق و روان، حقیقت آن را بیان می کند؛ مثلاً می فرماید: وَ اللَّهُ أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَحْیا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها إِنَّ فی ذلِکَ لَآیَهً لِقَوْمٍ یَسْمَعُون : و خدا از آسمان آبى فرود آورد و با آن زمین را پس از پژمردنش زنده گردانید، قطعاً در این [امر] براى مردمى که شنوایى دارند نشانه  اى است.(نحل؛ ۶۵) معلوم می شود که مردن به معنای نیستی نیست؛ همچنانکه زمین در فصل زمستان یا در خشکسالی از بین نمی رود بلکه تنها به خاطر سرما یا بی آبی، تعدادی از استعدادها و قابلیّت هایش بروز پیدا نمی کند. دانستن این حقیقت بزرگ، کمتر از دانستن خود مرگ نیست؛ زیرا اعتقاد به از بین نرفتن، ترس ابتدایی از مرگ را به آرامش تبدیل می کند.
اصل عدم غافلگیری
برای مواجه شدن با هر پدیده بزرگی باید آماده شد تا در موعد آن بتوانیم آن را هضم کرده و مضطرب و متحیّر نشویم. هر چه انسان برای مرگ آماده تر شود اضطراب کمتری دارد. با آمادگی هر چه بیشتر، به جایی می توان رسید که که نه تنها از مرگ نترسیم بلکه مشتاق و منتظر آن باشیم. امام علی (علیه السلام) می فرمایند: وَ اللَّهِ لَابْنُ ابیطالِبٍ انَسُ بِالْمَوْتِ مِنَ الطِّفْلِ بِثَدْىِ امِّه: به خدا سوگند که به راستى انس و علاقه پسر ابوطالب به مرگ (شهادت) بیش از انس و علاقه کودک به پستان مادر است.( نهج البلاغه، فیض الاسلام، خطبه ۵، ص ۵۷) ایشان نمونه ای از یک انسان آماده و مأنوس هستند.