در این مقاله بر آن هستیم که به طور اختصاصی به موضوع مجرمان و چگونگی ورود این دسته از مردم در قیامت را با هم مروری داشته باشیم.

مجرمین چه کسانی هستند؟
مجرمین واقعی کسانی هستند که به دلیل دور بودن از ولایت اهل ‌بیت (علیهم السلام)،  به ویژه امام امیر المومنین علی(علیه السلام) از نماز و روزه و خیرات مقبول درگاه الهی به دور بوده‌اند.

چنانچه پیامبر اکرم(صلی الله و علیه و آله) ذیل آیۀ شریفه “فِی جَنّاتٍ یَتَسَاءَلُونَ * عَنِ الْمُجْرِمِینَ * مَا سَلَکَکُمْ فِی سَقَرَ..”، در مورد «مجرمین» به مولا امیر المومنین (علیه السلام) فرمودند: «یا علی! … والمجرمون هم المنکرون لولایتک …» یا علی! مجرمین همان منکرین ولایتت می ‌باشند. (تأویل الآیات:۲/۷۳۸)

و چه جرمی بالاتر از مخالفت و انکار ولایت امیرالمومنین (علیه السلام) و ائمه طاهرین (علیهم السلام) است که باعثخلود همیشگی در آتش خواهد بود؟!

خداوند در چندین آیه از آیات سخن از مجرمین به میان آورده و برای آنها عذابی دردناک مقرر فرموده است:

“وَنَسُوقُ الْمُجْرِمِینَ إِلَى جَهَنَّمَ وِرْدًا ” (مریم/۸۶) و مجرمین را پیاده به سوی آتش دوزخ برانیم. پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله) به مولا امیرالمومنین (علیه السلام) در تفسیر این آیۀ شریفه فرمودند: «یا علی! … “وَنَسُوقُ الْمُجْرِمِینَ إِلَى جَهَنَّمَ وِرْدًا ” و هم اعدائک یساقون إلى النار بلا حساب» یا علی! [مراد از آیه که می ‌فرماید:] «مجرمین را پیاده به سوی آتش دوزخ می‌ کشانیم» آنان دشمنان تو می ‌باشند که بدون حساب آنها را به سوی آتش می‌ کشانند. (تأویل الأیات/۱/۳۰۷)

آیا در قبر هم عذاب هست؟

سخن گفتن درباره عالَم‌های بعد از مرگ فقط از جانب خداوند و اولیای او جایز است که به همه عالم‌ها احاطه دارند و از حقیقت آنها و آنچه در آنها می‌گذرد، خبر قطعی و یقینی دارند. عقل انسان‌ها نسبت به عالم‌های پس از مرگ هیچ احاطه‌ای ندارد و نمی‌تواند جزئیات و حوادث آنجا را اثبات یا انکار کند. البته عقل لزوم معاد و جهان آخرت و اصل باداش و کیفر را ثابت می‌کند اما سخن گفتن در جزئیات برزخ و معاد و بهشت و دوزخ و غیر آن از حوزه درک و توان عقل خارج است. اینکه آیا در قبر هم عذاب خواهد بود، آیا در قبر سۆال خواهد شد و سۆال کنندگان چه نام دارند، مطالبی است که برای اطلاع پیدا کردن از آنها جز زانو زدن به محضر قرآن و عترت راهی نداریم و نمی‌توانیم خود آنها را قبول کنیم یا ردّ نماییم.

قرآن شریف صراحت دارد که پس از مرگ تا قیامت عالَمی است به نام برزخ یا عالَم قبر که چون این عالَم بین دنیا و قیامت کبری است. برزخ یعنی حد فاصل نام دارد.(۱) علاه بر آن قرآن صراحت دارد که در عالم برزخ عذاب و باداش وجود دارد، یعنی کافران و ستمگران عذاب می‌چشند و مۆمنان و صالحان از نعمت‌های خداوند برخوردارند، گرچه کمال عذاب و ثواب در قیامت است. قرآن در مورد فرعونیان می‌فرماید: «فرعونیان صبح و شام بر آتش عرضه می‌شوند [و از حرارت آن رنج می‌کشند] و چون روز قیامت برپا شود، خطاب آید که فرعونیان را به سخت‌ترین عذاب وارد کنید».(۲) صبح و شام مربوط به برزخ است که پیرو دنیا می‌باشد. بنابر آیه فوق فرعونیان در برزخ بر آتش عرضه می‌شود و با مشاهده آن و چشیدن حرارت و شنیدن زفیر آن عذاب می‌گردند و در قیامت آنان را در آتش وارد می‌سازند.

این جهان، مزرعه آخرت است و انسان، ثمره تلاش خود را به طور کامل در جهان آخرت برداشت مى کند و نتیجه زحمت ها، خدمت ها و عبادت هاى تمام سال هاى عمر خود را مى بیند و خشنودى خدا و بهشت به او بخشیده مى شود.

«معاد» به معناى بازگشتن و بازگشت است و یکى از اصول دین مقدس اسلام به شمار مى رود.
انسان بعد از مرگ، زنده مى شود و در واقع بعد از مدتى، از این جهان مسافرت کرده و به جهانى دیگر مى شتابد. این برگشتن را در اصطلاح «معاد» مى گویند. تمام انسان ها در جهان آخرت حاضر مى شوند، تا به اعمال آنها رسیدگى شود.
انسان آن چه را در این جهان کاشته است در قیامت برداشت مى کند. نعمت هاى جهان آخرت نصیب کسانى خواهد شد که از نعمت هاى این جهان به درستى استفاده نمایند و از یاد خدا و اطاعت او غفلت نکنند.
خداوند مهربان مى فرماید: هر نفسى طعم مرگ را مى چشد و آن گاه به سوى ما بازگشت داده مى شوید …[عنکبوت، آیه ۵۷]

چون آفرینش انسان و جهان بى هدف و بیهوده نیست تا به بیهودگى و نیستى پایان پذیرد، از طرفى انسان موجودى جاودانه و همیشگى است که از این جهان به دنیاى باقى و آخرت مى رود و در آن جا به کارهاى خوب و بد او رسیدگى مى شود. [ر.ک: محسن قرائتى، معاد; شهید عبدالحسین دستغیب، معاد]
قرآن کریم، توجه ویژه اى نیز به «معاد» دارد تا آن جا که در بیش از ۱۵۰۰ آیه درباره معاد سخن گفته است و همواره به مناسبت هاى مختلف، این اصل از اصول دین را به انسان ها تذکر مى دهد که مبادا آن را فراموش کنند; آیاتى مثل: ۴۱ ابراهیم; ۱۲ روم; ۷ حج; ۲۵ حجر; ۱ ۲۷ قیامت و … درباره «معاد» و روز قیامت بحث مى کند.

سؤال: چرا خداوند جهنم را خلق کرد؟ آیا اگر خداوند جهنم را خلق نمی­ کرد به راحتی به زندگی خود ادامه نمی دادیم؟

جواب: یعنی اگر جهنم نبود نه تنها راحت نبودیم، بلکه با مشکلات بسیار بزرگی روبرو می­ شدیم. در این نوشتار به برخی از آن ها اشاره می­ شود:

۱-  بسیاری از گنه ­کاران وقتی وارد جهنم اعمال خود می­ شوند به تدریج پاک می ­شوند و بعد از پاکی دیگر دلیلی ندارد که خداوند آن ها را در جهنم نگه دارد. به همین دلیل آن ها را خارج می­ کند و با احترام وارد بهشت می ­نماید. (اگر جهنم نبود این گروه هیچ وقت نمی­ توانستند از نکبت گناهان خویش رهایی یابند و وارد بهشت شوند)

۲-  یاد جهنم و ترس از آن باعث می­ شود برخی از انسان ها اعمال صالح انجام دهند و در نهایت بهشتی شوند. این مورد را به سخت ­گیری های معلم و مدیر مدرسه تشبیه می ­کنیم که موجب می­ شود برخی از دانش آموزان به تحصیلات خود ادامه دهند و به مقامات عالیه دست یابند.

۳- ترس از جهنم باعث می­شود که خوب ­ها بد نشوند و بدها بدتر نشوند. در واقع ترس از جهنم موجب می­ شود که هر کس ـ ولو به صورت نسبی ـ حدّی برای بدی­های خود قائل شود. یعنی مثلا اگر چاقو کشی می­ کند سعی کند که دیگر آدم کشی نکند و یا اگر کسی به دلیلی یکی را کشت مراقب باشد که دیگر نفر دوم را نکشد و … (این ترس امنیت اجتماعی و اخلاقی را در جامعه بالاتر می ­برد)

۴- وجود جهنم موجب التیام درد مظلومانی است که توان استیفای حق خود را ندارند.

در این مقاله بر آن هستیم که به طور اختصاصی به موضوع مجرمان و چگونگی ورود این دسته از مردم در قیامت را با هم مروری داشته باشیم.

مجرمین چه کسانی هستند؟
مجرمین واقعی کسانی هستند که به دلیل دور بودن از ولایت اهل ‌بیت (علیهم السلام)،  به ویژه امام امیر المومنین علی(علیه السلام) از نماز و روزه و خیرات مقبول درگاه الهی به دور بوده‌اند.
چنانچه پیامبر اکرم(صلی الله و علیه و آله) ذیل آیۀ شریفه “فِی جَنّاتٍ یَتَسَاءَلُونَ * عَنِ الْمُجْرِمِینَ * مَا سَلَکَکُمْ فِی سَقَرَ..”، در مورد «مجرمین» به مولا امیر المومنین (علیه السلام) فرمودند: «یا علی! … والمجرمون هم المنکرون لولایتک …» یا علی! مجرمین همان منکرین ولایتت می ‌باشند. (تأویل الآیات:۲/۷۳۸)

و چه جرمی بالاتر از مخالفت و انکار ولایت امیرالمومنین (علیه السلام) و ائمه طاهرین (علیهم السلام) است که باعثخلود همیشگی در آتش خواهد بود؟!