سئوال ۱_ حیض چیست؟
جواب ـ حیض خونی است که غالباً در هر ماه چند روزی از رحم خارج می شود و زن را در این هنگام حایض می گویند.
س ۲_ خون حیض چه مشخصاتی دارد؟
ج ـ خون حیض در بیشتر اوقات غلیظ ، گرم و رنگ آن سیاه یا سرخ است و با فشار و کمی سوزش بیرون می آید.
س ۳_ یائسگی چیست؟
ج ـ یعنی خون حیض نمی بینند.
س ۴_ سن یائسگی در زنان چند است؟
ج ـ زنهای سیده بعد از تمام شدن شصت سال یائسه می شوند و زنهایی که سیده نیستند بعد از تمام شدن پنجاه سال یائسه می شوند.
س ۵_ وظیفه زنی که شک دارد یائسه شده یا نه چیست؟
ج ـ اگر خونی ببیند و نداند حیض است یا نه باید بنا بگذارد که یائسه نشده است.
س ۶_ حکم خونی که دختر پیش از نه سالگی و زن بعد از یائسگی می بیند چیست؟
ج ـ حیض نیست.
س ۷_ آیا زن حامله و زنی که بچه شیر می دهد خون حیض می بیند؟
ج ـ ممکن است حیض ببیند.
س ۸_ حکم خونی که دختر کمتر از نه سال می بیند چیست؟
ج ـ دختری که نمی داند نه سال اش تمام شده یا نه اگر خونی ببیند که نشانه های حیض را نداشته باشد حیض نیست و اگر نشانه های حیض را داشته باشد حیض است و معلوم می شود نه سال او تمام شده است.
س ۹_ مدت حیض چند روز است؟
ج ـ مدت حیض نباید کمتر از سه روز بیشتر از ده روز باشد و اگر مختصری از سه روز کمتر باشد حیض نیست.
س ۱۰_ سه روز اول حیض چگونه باید باشد؟
ج ـ لازم است سه روز اول حیض پشت سر هم باشد.
س ۱۱_ اگر دو روز خون ببیند و یک روز پاک شود و دوباره روز خون ببیند آیا حائض است؟
ج ـ بنا بر اقوی حیض نیست.
س ۱۲_ زنی دو روز خون می بیند و یک روز پاک می شود چه وظیفه ای دارد؟
ج ـ بنا بر احتیاط مستحب تروک حایض و اعمال مستحاضه جمع کند.
س ۱۳_ آیا لازم است در تمام سه روز خون بیرون بیاید؟
ج ـ لازم نیست در تمام سه روز خون بیاید بلکه اگر داخل فرج یا رحم خون باشد کافی است.
س ۱۴_ چنانچه در بین سه روز مختصری بقدری که بگویند در تمام سه روز فرج یا رحم خون بوده پاک شود آیا حایض است؟
ج ـ چنانچه در بین سه روز مختصری پاک شود و مدت پاک شدن به قدری کم باشد که بگویند در تمام سه روز در فرج یا رحم خون بوده حیض است. زیرا مسامحه عرضی در تطبیق حکم شرعی اعتبار دارد.
س ۱۵_ در چه وقتی خون نباید قطع شود؟
ج ـ باید شب دوم و سوم خون قطع نشود.
س ۱۶_ چه موقع لازم نیست خون ببیند؟
ج ـ لازم نیست شب اول و شب چهارم خون ببیند.
س ۱۷_ در چه موقعی خون حیض است؟
ج ـ اگر از اذان صبح روز اول تا غروب روز سوم پشت سر هم خون بیاید یا در وسط روز اول شروع شود و در همان موقع از روز چهارم قطع شود و شب دوم و سوم و چهارم خون قطع نشود حیض است.
س ۱۸_ تکلیف زنهایی که بعد از سه روز نیز خون می بینند چیست؟
ج ـ اگر سه روز پشت سر هم خون ببیند و پاک شود چنانچه دوباره خون و مجموع روزهایی که خون دیده و در وسط پاک بوده روی هم از ده روز بیشتر نشود روزهایی که در وسط پاک بوده نیز حیض است.
س ۱۹_ اگر زنی خونی ببیند که از سه روز بیشتر و از ده روز کمتر باشد و نداند خون دمل و زخم است یا خون حیض چه وظیفه ای دارد؟
ج ـ در صورتی که به حیض بودن آن اطمینان پیدا کند باید آن را حیض قرار دهد.
س ۲۰_ تکلیف زنی که خونی ببیند و نداند خون زخم است یا حیض چیست؟
ج ـ بنا بر احتیاط باید عبادتهای خود را بجا آورد و کارهایی را که بر حائض حرام است ترک کند.
س ۲۱_ وظیفه زنی که در حیض و استحاضه بودن خون شک دارد چیست؟
ج ـ اگر خونی ببیند و شک کند خون حیض است یا استحاضه چنانچه شرایط حیض را داشته باشد باید حیض قرار دهد.
س ۲۲_ اگر زنی خونی ببیند و نداند که خون حیض است یا بکارت چه وظیفه ای دارد؟
ج ـ اگر خونی ببیند که نداند خون حیض است یا بکارت باید خود را وارسی کند یعنی مقداری پنبه به داخل فرج نماید و کمی صبر کند بعد بیرون آورد. پس اگر اطراف آن آلوده باشد خون بکارت است و اگر به همه آن رسیده حیض می باشد البته این در صورتی است که خون بکارت زیاد نباشد که با حیض اشتباه شود.
س ۲۳_ حکم سه روز خونی که بعد از سه روز اول می بینید چیست؟
ج ـ اگر کمتر از سه روز خون ببیند و پاک شود و بعد سه روز خون ببیند خون دوم حیض است و خون اول اگر چه در روزهای عادتش باشد حیض نیست.
س ۲۴_ چند چیز بر حائض حرام است؟
ج ـ بر حائض سه چیز حرام است.
س ۲۵_ مورد اول که بر حائض حرام است چه می باشد؟
ج ـ عبادتهایی که مانند نماز باید با وضو یا غسل یا تیمم بجا آورده شود ولی بجا آوردن عبادتهایی که وضو غسل و تیمم برای آن لازم نیست مانند نماز میت اشکال ندارد.
س ۲۶_ مورد دوم که بر حائض حرام است کدام می باشد؟
ج ـ تمام چیزهایی که بر جنب حرام است و در احکام جنابت گفته شد.
س ۲۷_ مورد سومی که بر حائض حرام می باشد کدام است؟
ج ـ جماع کردن در فرج که هم برای مرد حرام است و هم برای زن اگر چه به مقدار ختنه گاه داخل شود و منی هم نیاید بلکه بنا بر احتیاط واجب مقدار کمتر از ختنه گاه نیز داخل نکند و در دبر زن حایض نیز وطی ننماید ولی سایر استمتاعات مانند بوسیدن و ملاعبه مانعی ندارد.
س ۲۸_ آیا جماع کردن در روزهایی که حیض زن قطعی نیست اشکال دارد؟
ج ـ جماع کردن در روزهایی که حیض زن قطعی نیست ولی شرعاً باید برای خود حیض قراردهد حرام است پس زنی که بیشتر از ده روز خون می بیند و باید به دستوری که بعد گفته می شود روزهای عادت خویشان خودرا حیض قرار دهد شوهرش نمی تواند در آن روزها با او نزدیکی نماید.
س ۲۹_ اگر شماره روزهای حیض زن به سه قسمت تقسیم شود و مرد در قسمت اول با زن خود در قُبُل جماع کند چقدر باید کفاره دهد؟
ج ـ بنا بر احتیاط مستحب هیجده نخود طلا بدهد.
س ۳۰_ اگر در قسمت دوم با زن خود جماع کند چقدر باید کفاره دهد؟
ج ـ نُه نخود طلا.
س ۳۱_ اگر در قسمت سوم با زن خود جماع نماید کفاره اش چه مقدار است؟
ج ـ چهار نخود و نیم.
س ۳۲_ توضیح موارد کفاره چیست؟
ج ـ مثلاً زنی که شش روز خون حیض می بیند اگر شوهرش در شب یا روز اول یا دوم با او جماع کند باید هیجده نخود طلا بدهد و در شب یا روز سوم و یا چهارم نه نخود و در شب یا روز پنجم و ششم, چهارنخود و نیم.
س ۳۳_ آیا وطی در دبر زن حایض نیز کفاره دارد؟
ج ـ بنا بر احتیاط برای وطی در دبر زن حائض نیز کفاره بدهد.
س ۳۴_ اگر ندانسته با زن حائض خود نزدیکی کند آیا باید کفاره بپردازد؟
ج ـ اگر مرد بداند که زن در حال حیض است و با او نزدیکی نماید بنا بر احتیاط مستحب باید کفاره بدهد اما اگر نداند و نزدیکی کند کفاره ندارد.
س ۳۵_ آیا کفاره باید هیجده نخود طلای سکه دار باشد؟
ج ـ واجب نیست کفاره هیجده نخود طلای سکه دار باشد بلکه دادن قیمت آن کافی است.
س ۳۶_ قیمت کفاره چگونه باید محاسبه شود؟
ج ـ اگر قیمت طلا در وقتی که جماع کرده با وقتی که می خواهد به فقیر بدهد فرق کرده باشد قیمت پرداخت معتبر است.
س ۳۷_ کفاره کسی که هم در قسمت اول و هم در قسمت دوم و هم در قسمت سوم با زن خود جماع کند چگونه محاسبه می شود؟
ج ـ هر سه کفاره را که روی هم سی و یک نخود و نیم طلا می شود بدهد.
س ۳۸_ اگر مردی با زن خود در حال حیض جماع کند و کفاره بدهد و برای بار دوم نیز جماع کند آیا باید کفاره بدهد؟
ج ـ اگر انسان بعد از آنکه در حال حیض جماع کرده و کفاره آن را داده دوباره جماع کند دوباره کفاره بدهد.
س ۳۹_ وظیفه مردی که در حال جماع متوجه حیض همسرش شود چیست؟
ج ـ اگر مرد در حال جماع بفهمد زن حائض شده باید فوراً از او جدا شود و اگر جدا نشود بنا بر احتیاط مستحب کفاره بدهد.
س ۴۰_ اگر مرد با زن حائض زنا کند آیا کفاره بر او لازم است؟
ج ـ بنا بر احتیاط مستحب کفاره بدهد.
س ۴۱_ اگرمردی با زن حائض نامحرمی به گمان اینکه عیال اوست جماع کند آیا باید کفاره بدهد؟
ج ـ بنا بر احتیاط مستحب کفاره بدهد.
س ۴۲_ وظیفه کسی که نمی تواند کفاره بدهد چیست؟
ج ـ کسی که نمی تواند کفاره بدهد اگر در وقت تعلّق کفّاره متمکن نبوده باید استغفار کند.
س ۴۳_ اگر متمکن بوده و بعد از دادن کفاره عاجز شده چه وظیفه ای دارد؟
ج ـ هر وقت توانست باید کفاره بدهد.
س ۴۴_ آیا می توان زن در حال حیض را طلاق داد؟
ج ـ طلاق دادن زن در حال حیض به صورتی که در احکام گفته خواهد شد باطل است؟
س ۴۵_ اگر زن بگوید در حال حیضم یا از حیض پاک شده ام، آیا می توان به گفته او اعتماد کرد؟
ج ـ باید حرف او را قبول کرد در صورتی که ندانیم دروغ می گوید.
س ۴۶_ اگر زنی در حال نماز حایض شد نماز او چه حکمی پیدا می کند؟
ج ـ نماز او باطل است.
س ۴۷_ اگر زن در بین نماز شک کند حایض شده یا نه حکم نماز او چه می باشد؟
ج ـ نماز او صحیح است.
س ۴۸_ اگر زن بعد از نماز بفهمد در بین نماز حائض شده بوده نمازش چه حکمی پیدا می کند؟
ج ـ نمازی که خوانده باطل است.
س ۴۹_ بعد از آنکه زن از خون حیض پاک شد چه وظیفه ای بر دوش اوست؟
ج ـ واجب است برای نماز و عبادتهای دیگری که باید با وضو یا غسل بجا آورده شود غسل کند.
س ۵۰_ دستور غسل حیض چگونه است؟
ج ـ دستور غسل مانند غسل جنابت است اما باید برای نماز وضو نیز بگیرد قبل از غسل حیض یا بعد از آن.
س ۵۱_ بعد از آن که زن از خون حیض پاک شد آیا بدون اینکه غسل کند می توان او را طلاق داد؟
ج ـ بعد از آنکه زن از خون حیض پاک شد اگر چه غسل نکرده باشد طلاق او صحیح است.
س ۵۲_ آیا شوهرش می تواند با او جماع کند؟
ج ـ شوهرش نیز می تواند با او جماع کند ولی بنا بر احتیاط موکّد پیش از جماع موضع را بشوید.
س ۵۳_ اگر زن از حیض پاک شد آیا می توان کارهایی را که بدون وضو انجام نمی گیرد انجام دهد؟
ج ـ بنا بر احتیاط مستحب پیش از غسل از جماع خودداری نماید اما دیگر کارهایی که در وقت حیض بر او حرام بوده مانند توقف در مسجد و مس‌خط قرآن با وضو تا غسل نکند بر اوحلال نمی شود.
س ۵۴_ اگر حائض برای وضو و غسل آب کافی نیافت چه وظیفه ای دارد؟
ج ـ اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد و به اندازه ای باشد که بتواند یا غسل کند یا وضو بگیرد بنا بر احتیاط واجب غسل کند و بدل از وضو تیمم نماید.
س ۵۵_ اگر آب فقط به اندازه وضو بود تکلیف حائض چیست؟
ج ـ باید وضو بگیرد و عوض از غسل تیمم نماید.
س ۵۶_ اگر نه برای غسل و نه برای وضو آب داشت چه وظیفه ای دارد؟
ج ـ اگر برای هیچ یک از آنها آب ندارد باید دو تیمم کند: یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو.
س ۵۷_ آیا نماز های یومیه ای را که حایض نخوانده قضا دارد؟
ج ـ نمازهای یومیه ای که زن در حال حیض نخوانده قضا ندارد.
س ۵۸_ آیا روزه هایی را که نگرفته قضا دارد؟
ج ـ روزه های واجب را باید قضا نماید.
س ۵۹_ زنی که هنوز حیض نشده و احتمال می دهد به زودی حایض شود برای انجام نماز چه وظیفه ای دارد؟
ج ـ هر گاه وقت نماز داخل شود و بداند اگر نماز را تأخیر بیندازد حائض می شود باید فوراً نماز بخواند.
س ۶۰_ آیا زن حایض نمازی را که به تأخیر انداخته باید قضا کند؟
ج ـ اگر زن حائض نماز را تأخیر بیندازد و از اول وقت به اندازه خواندن یک نماز بگذرد و حایض شود قضای آن نماز بر او واجب است.
س ۶۱_ در چه صورتی قضای نماز با تأخیر افتاده شده واجب می شود؟
ج ـ مثلاً زنی که مسافر نیست اگر در اول ظهر نماز نخواند قضای آن در صورتی واجب می شود که به مقدار خواندن چهار رکعت نماز به دستوری که گفته شد از اول ظهر بگذرد و حایض شود و برای کسی که مسافر است گذشتن وقت به مقدار خواندن دو رکعت کافی است.
س ۶۲_ زنی که در آخر وقت از حیض پاک شده چه وظیفه ای دارد؟
ج ـ اگر زن در آخر وقت نماز از خون پاک شود و به اندازه غسل و وضو و دیگر مقدمات نماز مانند تهیه کردن لباس یا آب کشیدن آن و خواندن یک رکعت نماز یا بیشتر از یک رکعت وقت داشته باشد باید نماز را بخواند و اگر نخواند باید قضای آن را بجا آورد. هم چنین اگر فقط برای یک رکعت با وضو و غسل وقت دارد باید نماز را بخواند و اگر نخواند قضا نماید.
س ۶۳_ اگر حایض برای غسل و وضو وقت ندارد اما می تواند تیمم کند نسبت به انجام نماز چه تکلیفی دارد؟
ج ـ می تواند با تیمم آن نماز را بخواند.
س ۶۴_ آیا نماز مذکور در سئوال ۶۳ بر زن حایض واجب است؟
ج ـ آن نماز بر او واجب است.
س ۶۵_ اگر گذشته از تنگی وقت آب برایش ضرر داشت چه وظیفه ای دارد؟
ج ـ اگر گذشته از تنگی وقت تکلیفش تیمم است مثلاً آب برای او ضرر دارد باید تیمم کند و آن نماز را بخواند.
س ۶۶_ اگر حایض شک کرد که برای نماز وقت دارد یا نه چه کاری باید انجام دهد؟
ج ـ باید نماز را بخواند.
س ۶۷_ وظیفه حایضی که شک کرده به اندازه تهیه مقدمات و خواندن نماز وقت ندارد ولی بعد معلوم شد که وقت داشته چه می باشد؟
ج ـ اگر به خیال اینکه به اندازه تهیه مقدمات نماز و خواندن یک رکعت وقت ندارد نماز بخواند و بعد بفهمد وقت داشته باید قضا آن نماز را بجا آورد.
س ۶۸_ چه چیزهایی بر زن حایض مستحب است؟
ج ـ مستحب است زن حایض در وقت نماز خودرا از خون پاک نماید. پنبه و دستمال را عوض کند وضو بگیرد و اگر نمی تواند وضو بگیرد به رجاء مطلوبیت تیمم نماید و در جای نماز رو به قبله بنشیند و مشغول ذکر دعا و صلوات شود.
س ۶۹_ چه چیزهایی برای مکروه کراهت دارد؟
ج ـ خواندن و همراه داشتن قرآن و رساندن جایی از بدن به مابین خطهای قرآن خضاب کردن به حنا و مانند آن برای حایض مکروه است.
اقسام حایض
س ۷۰_ زنهای حایض چند دسته اند؟
ج ـ زنهای حایض شش قسم هستند.
س ۷۱_ اولین دسته از زنهای حایض کدام است؟
ج ـ صاحب عادت وقتیه و عددیه.
س ۷۲_ دومین دسته از زنهای حایض را چه می گویند؟
ج ـ صاحب عادت وقتیه.
س ۷۳_ سومین دسته از زنهای حایض کدام است؟
ج ـ صاحب عادت عددیه.
س ۷۴_ دسته چهارم از زنهای حایض را چه نامیده اند؟
ج ـ مضطربه می گویند.
س ۷۵_ به دسته پنجم از زنهای حایض چه گفته می شود؟
ج ـ مبتدئه می گویند.
س ۷۶_ به دسته ششم از زنهای حایض چه گفته می شود؟
ج ـ ناسیه می گویند.
