دست یافتن به طهارت واقعی، یعنی آگاهی کامل و تام و تمام درباره آن برای انسان ها ممکن نیست. این حکم درباره بسیاری از وظایف دیگر شرعی نیز صادق است…
آب مطلق و مضاف
.سئوال۱_ آب چند نوع است؟
جواب ـ آب دو نوع است: مطلق و مضاف.
س ۲_ آب مضاف چه خصوصیتی دارد؟
ج ـ آب مضاف دو خصوصیت دارد:
الف) از چیزی گرفته شود مانند: آب هندوانه و { کلیه آب میوه ها}.
ب) آبی که با گل { یا شکر چای قهوه و … } مخلوط گردد.
س ۳_ آب مطلق چه آبی است؟
ج ـ آبی است که هیچ کدام از خصوصیت و اوصاف آب مضاف را نداشته باشد.
س ۴_ آب مطلق بر چند قسم است؟
ج ـ آب مطلق پنج قسم است: آب کُر _ آب قلیل _ آب جاری _ آب باران _ آب چاه.
۱_ آب کُر
س ۱_ آب کُر چه خصوصیاتی دارد؟
ج ـ آب کُر مقدار آبی است که اگر در ظرفی که طول و عرض و عمق آن هر یک ۳ وجب است و یا ظرفی که مجموعاً ۲۷ وجب باشد بریزند آن ظرف پر شود.
س ۲_ در چه صورت عین نجس یا چیزی که نجس شده است آب کُر را نجس می کند؟
ج ـ در صورتی که عین نجس مانند بول یا خون یا چیزی که نجس شده است مانند لباس نجس به آب کر برسد و آب بو، رنگ و یا مزه نجاست را بگیرد نجس می شود.
س ۳_ اگر عین نجس یا چیزی که نجس است به آب کر برسد اما رنگ یا بو یا مزه آب را تغییر ندهد آیا نجس می شود؟
ج ـ خیر _ اگر تغییر نکند نجس نمی شود.
س ۸_ آیا در صورت تغییر رنگ، بو و یا مزه آب به وسیله غیر نجس آن آب نجس می شود؟
ج ـ خیر، اگر رنگ یا مزه و یا بوی آب کر بر اثر غیر نجاست تغییر کند نجس نمی شود.
س ۹_ حکم آبی که بیشتر از کر است و عین نجس به آن رسیده چه می باشد؟
ج ـ اگر عین نجس مانند خون به آبی که بیشتر از کر باشد برسد و بو، رنگ و یا مزه قسمتی از آن را تغییر دهد چنانچه مقداری که تغییر نکرده کمتر از کر باشد تمام آب نجس می شود و اگر به اندازه و یا بیشتر از کر باشد فقط مقداری که بو، رنگ و یا مزه آ ن تغییر کرده است نجس می باشد.
س ۱۰_ آب فواره در چه صورت می تواند آب نجس را پاک کند؟
ج ـ در صورتی که آب فواره متصل به کر باشد آب نجس را پاک می کند.
س ۱۱_ آیا آب فواره ای که قطره قطره روی آب نجس می ریزد موجب پاک شدن آن آب می شود؟
ج ـ اگر قطره قطره روی آب نجس بریزد آن را پاک نمی کند. مگر چیزی را روی فواره بگیرند تا آب آن قبل از قطره قطره شدن به آب نجس متصل شود و بنا بر احتیاط مستحب آب فواره با آب نجس مخلوط گردد.
س ۱۲_ در چه صورتی آبی که از شستن چیز نجس می ریزد پاک است؟
ج ـ چیز نجس را زیر شیری که متصل به کر است بشویند آبی که از آن می ریزد اگر متصل به کر باشد و بو، رنگ و یا مزه نجاست را نگرفته باشد و عین نجاست نیز در آن نباشد پاک است.
س ۱۳_ اگر مقداری از آب کر یخ ببندد و مقداری از آن یخ نبندد و در همین حال نجسی به آن برسد چه حکمی پیدا می کند؟
ج ـ اگر مقداری از آب کر یخ ببندد و باقی آن به اندازه کر نباشد چنانچه نجاست به آن برسد نجس می شود و هر مقدار از یخ نیز که آب می شود نجس است.
س ۱۴_ اگر در قلیل و کثیر بودن آبی شک کردیم چه وظیفه ای داریم؟
ج ـ آبی که به اندازه کر بوده اگر انسان شک کند که از کر کمتر شده یا نه در حکم، آب کر است. یعنی نجاست را پاک می کند و اگر نجاستی به آن برسد نجس نمی شود و آبی که کمتر از کر بوده و انسان شک دارد به مقدار کر شده یا نه حکم آب کر را ندارد و بنا بر احتیاط لازم نیست در این گونه موارد تفحص و تحقیق نماید.
س ۱۵_ کر بودن آب از چه راههایی ثابت می شود؟
ج ـ از سه راه کر بودن آب ثابت می شود که به شرح ذیل می باشد:
الف) خود انسان یقین کند که آب به اندازه کر است.
ب) دو مرد عادل یا یک نفر خبر دهد که این آب مثلاًبه اندازه کر است.
ج) کسی که آب در اختیار اوست بگوید که آب به اندازه کر است. مثلاً حمامی بگوید آب حمام به اندازه کر است.
۲_ آ ب قلیل
س ۱۶_آب قلیل به چه آبی می گویند؟
ج ـ آبی که از کر کمتر باشد و از زمین بجوشد.
س ۱۷_ اگر آب قلیل بر چیز نجس بریزد و یا نجس به آب قلیل برسد چه حکمی پیدا می کند؟
ج ـ اگر آب قلیل بر چیز نجس بریزد یا چیز نجس به آن برسد نجس می شود.
س ۱۸_ در صورتی که آب قلیل از بالا و با فشار بر چیز نجس بریزد، چه حکمی پیدا می کند؟
ج ـ اگر از بالا و یا با فشار بر چیز نجس بریزد مقداری که به آن چیز می رسد نجس و بقیه آب پاک است.
س ۱۹_ حکم آب قلیلی که برای برطرف کردن عین نجاست، روی چیز نجسی ریخته می شود و از آن جدا می گردد، چیست؟
ج ـ این آب نجس است و بنا بر احتیاط مستحب نیز باید از آب قلیلی که بعد از برطرف شدن عین نجاست برای آب کشیدن چیز نجس روی آن می ریزند و از آن جدا می شود، اجتناب شود.
س ۲۰_ آبی که برای شستن مخرج بول و غایط به کار می رود، با چه شرطی پاک است و چیزی را که به آن برسد، نجس نمی کند؟
ج ـ آب مذکور با پنج شرط پاک است و اگر چیزی به آن برسد، نجس نمی شود: اول) بو یا رنگ و یا مزه نجاست نگرفته باشد. دوم) نجاستی از خارج به آن نرسیده باشد. سوم) نجاست دیگری مانند خون غیر متعارف با بول و غایط بیرون نیامده باشد. چهارم) ذره های غایط در آب پیدا نباشد. پنجم) به اطراف مخرج بیشتر از مقدار معمول نجاست نرسیده باشد.
۳_ آب جاری
س ۲۱_ آب جاری به چه آبی می گویند؟
ج ـ آب جاری به آبی می گویند که از زمین بجوشد و جریان داشته باشد. مانند آب چشمه و قنات.
س ۲۲_ اگر آب جاری کمتر از کر بود چه حکمی پیدا می کند؟
ج ـ آ ب جاری اگر چه کمتر از کر باشد چنانچه نجاست به آن برسد تا وقتی بو، رنگ و یا مزه آن بر اثر نجاست تغییر نکرده، پاک است.
س ۲۳_ آب جاری در چه صورت نجس می شود؟
ج ـ در صورتی که نجاستی به آب جاری برسد و مقداری از آن بر اثر نجاست تغییر کند فقط همان مقدار نجس می شود و قسمتی که متصل به چشمه است اگر چه کمتر از کر باشد پاک است و آبهای دیگر اگر چه به اندازه کر باشد و یا به سبب آبی که تغییر نکرده به آب طرف چشمه متصل باشد پاک و گرنه نجس است.
س ۲۴_ حکم آب چشمه ای که جاری نیست چه می باشد؟
ج ـ آب چشمه ای که جاری نیست ولی طوری است که از آن بردارند باز می جوشد در حکم آب جاری می باشد یعنی اگر نجاست به آن برسد تا وقتی بو، رنگ و یا مزه آن بر اثر نجاست تغییر نکرده باشد پاک است.
س ۲۵_ آب ایستاده و متصل به آب نهر چه حکمی دارد؟
ج ـ آبی که کنار نهر ایستاده و متصل به آن می باشد حکم آب جاری را دارد.
س ۲۶_ حکم آب چشمه ای که گاهی می جوشد و گاهی خشک می باشد چیست؟
ج ـ چشمه ای که مثلاً در زمستان می جوشد و در تابستان از جوشش می افتد، فقط وقتی که می جوشد درحکم آب جاری است.
س ۲۷_ آب حوض حمام در چه صورت پاک است؟
ج ـ آب حوض حمام اگر چه کمتر از کر باشد چنانچه به خزینه ای که آب آن به اندازه کر است متصل باشد مانند آب جاری است.
س ۲۸_ آب لوله های حمام و سا ختمانها که از شیرها و دوشها می ریزد چیست؟
ج ـ اگر متصل به کر باشد مانند شبکه های آبرسانی در شهرها در حکم آب جاری است.
س ۲۹_ آبی که بر روی زمین جریان دارد و از زمین نمی جوشد چیست؟
ج ـ آبی که بر زمین جریان دارد و از زمین نمی جوشد چنانچه کمتر از کر باشد و نجاست به آن برسد نجس می شود.
۴_ آب باران
س ۳۰_ آب باران در چه صورت چیز نجس را که در آن عین نجاست نیست پاک می کند؟
ج ـ اگر بر چیز نجس که عین نجاست در آن نیست یک مرتبه باران ببارد جایی که باران به آن برسد پاک می شود. ولی باریدن دو سه قطره فایده ندارد بلکه باید طوری باشد که بگویند: باران می آید و بنا بر احتیاط مستحب باران مقداری باشد که بر زمین سخت جاری شود.
س ۳۱_ باران فرش لباس و مانند آن را چگونه پاک می کند؟
ج ـ چنانچه با آب باران شسته شود فشار لازم نیست.
س ۳۲_ اگر باران بر عین نجس ببارد چه حکمی پیدا می کند؟
ج ـ اگر باران بر عین نجس ببارد و به جای دیگر ترشح کند چنانچه عین نجاست همراه آن نباشد و بو یا رنگ و یا مزه نجاست نگرفته باشد پاک است. پس اگر باران بر خون ببارد و ترشح کند چنانچه ذره ای خون در آن باشد یا بو یا رنگ و یا مزه خون گرفته باشد نجس می شود.
س ۳۳_ سقف ساختمان یا روی بام که عین نجاست دارد در صورت باریدن باران بر آن چه حکمی پیدا می کند؟
ج ـ اگر بر سقف ساختمان یا روی بام عین نجاست باشد تا وقتی باران بر بام می بارد آبی که به چیز نجس رسیده و از سقف یا ناودان می ریزد پاک است ولی بعد از قطع شدن باران اگر معلوم باشد آبی که می ریزد به چیز نجس رسیده است نجس می باشد.
س ۳۴_ آیا آب باران زمین نجس را پاک می کند؟
ج ـ زمین نجسی که باران بر آن ببارد پاک می شود. اگر باران بر زمین جاری شود و به جای نجسی که زیر سقف است برسد آن را نیز پاک می کند.
س ۳۵_ آیا خاک نجسی که بر اثر باران گل شده پاک است؟
ج ـ بله خاک نجسی که بر اثر باران گل شده است پاک می باشد.
س ۳۶_ حکم آ ب بارانی که در جایی جمع شده است چیست؟
ج ـ هر گاه آب باران در جایی جمع شود اگر چه کمتر از کر باشد چنانچه هنگامی که باران می آید چیز نجسی را در آن بشویند و آب بو یا رنگ و یا مزه نجاست نگیرد آن نجس پاک می شود.
س ۳۷_ اگر بر فرش پاکی که روی زمین نجس است باران ببارد چه حکمی پیدا می کند؟
ج ـ اگر بر فرش پاکی که روی زمین نجس است باران ببارد و بر زمین نجس جاری شود فرش نجس نمی شود و زمین نیز پاک می گردد.
۵_ آب چا ه
س ۳۸_ حکم آب چاه چیست؟
ج ـ آب چاهی که از زمین می جوشد اگر چه کمتر از کر باشد، چنانچه نجاست به آن برسد تا وقتی بو یا رنگ و یا مزه آن بر اثر نجاست تغییر نکرده، پاک است ولی مستحب است پس از رسیدن بعضی از نجاستها به چاه به مقداری که در الفقه بیان شده است از آب آن بکشند.
س ۳۹_ آب چاهی که نجاست در آن ریخته شده است چیست؟
ج ـ اگر نجاستی در چاه بریزد و بو یا رنگ و یا مزه آب را تغییر دهد چنانچه تغییر آب چاه از بین برود پاک می شود اگر چه بنا براحتیاط مستحب باید با آبی که از چاه می جوشد مخلوط گردد.
س ۴۰_ حکم آب بارانی که بعد از ایستادن باران در گودالی با آب دیگری جمع شود چیست؟
ج ـ اگر آب باران پس از ایستادن با آب دیگری در گودالی جمع شود و کمتر از کر باشد با رسیدن نجاست به آن نجس می شود.
احکام آبـها
س ۴۱_ حکم آب مضاف چیست؟
ج ـ آب مضاف چیز نجس را پاک نمی کند و وضو و غسل با آن باطل است.
س ۴۲_ اگر نجاستی به آب مضاف برسد چه حکمی پیدا می کند؟
ج ـ آب مضاف هر قدر زیاد باشد ــ البته نه به اندازه چاههای نفت و مانند آن ــ اگر ذره ای نجاست به آن برسد نجس می شود.
س ۴۳_ اگر آب مضاف از بالا روی نجس بریزد چه حکمی پیدا می کند؟
ج ـ چنانچه از بالا روی نجس بریزد مقداری که به چیز نجس رسیده، نجس و مقداری که بالاتر از آن است پاک می باشد. مثلاً اگر گلاب را از گلابدان روی دست نجس بریزند، آنچه به دست رسیده نجس و آنچه به دست نرسیده، پاک است و همچنین اگر مانند فواره با فشار از پایین به بالا برود، اگر نجاست به قسمت بالای آب برسد، پایین آب نجس نمی شود.
س ۴۴_ حکم آب مضافی که نجس است و با آب کر مخلوط شده چیست؟
ج ـ اگر آب مضاف نجس طوری با آب کر یا جاری مخلوط شود که دیگر بر آن آب مضاف نگویند پاک می شود.
س ۴۵_ آبی که مطلق بوده و معلوم نیست مضاف شده یا نه چه حکمی پیدا می کند؟
ج ـ در حکم آب مطلق است یعنی چیز نجس را پاک می کند و وضو و غسل نیز با آن صحیح است.
س ۴۶_ آبی که مضاف بوده و معلوم نیست مطلق شده یا نه چه حکمی دارد؟
ج ـ در حکم آب مضاف است یعنی چیز نجس را پاک نمی کند و وضو و غسل نیز با آن باطل است.
س ۴۷_ آبی را که اصلاً نمی دانیم مضاف است یا مطلق چه حکمی پیدا می کند؟
ج ـ آبی که معلوم نیست مطلق است یا مضاف و معلوم نیست که قبلاً مطلق بوده یا مضاف نجاست را پاک نمی کند. وضو و غسل نیز با آن باطل است ولی اگر به اندازه کر یا بیشتر با شد و نجاست به آن برسد به نجاست آن حکم نمی شود.
س ۴۸_ اگر عین نجاست به آن برسد چه حکمی پیدا می کند؟
ج ـ آبی که عین نجاست مانند خون و بول به آن برسد و بو یا رنگ و یا مزه آن را تغییر دهد اگر چه کر یا جاری باشد نجس می شود.
س ۴۹_ اگر بو یا رنگ و یا مزه آب بر اثر نجاست بیرون از آن تغییر کرده چیست؟
ج ـ اگر بو یا رنگ و یا مزه آب بر اثر نجاستی که بیرون از آن است عوض شود _مثلاًًًًً مرداری که پهلوی آب است بوی آن را را تغییر دهد _ عدم نجاست آن است و رعایت احتیاط لازم نمی باشد گر چه خوب است.
س ۵۰_ حکم آبی که عین نجاست در آن ریخته شده، اگر با کر یا جاری متصل شود چیست؟
ج ـ آبی که عین نجاست مانند خون و بول در آن ریخته و بو یا رنگ و یا مزه آن را تغییر داده باشد چنانچه به آب کر یا جاری متصل شود و یا باران به آن ببارد یا باد باران را در آن بریزد و یا آب باران از ناودان در آن جاری شود و تغییر آن را از بین ببرد پاک می شود.
س ۵۱_ آیا آبی که بعد از آب کشیدن چیز نجس در آب پاک از آن می ریزد پاک است یا نجس؟
ج ـ اگر چیز نجسی را در آب کر یا جاری آب بکشند آبی که بعد از بیرون آوردن ازآن می ریزد پاک است.
س ۵۲_حکم آبهایی که قبلاً پاک یا نجس بوده و معلوم نیست نجس شده یا نه چه می باشد؟
ج ـ آبی که پاک بوده و معلوم نیست نجس شده یا نه پاک است و آبی که نجس بوده و معلوم نیست پاک شده یا نه نجس است.
س ۵۳_ نیم خورده حیوانات نجس و نیم خورده حیوانات حرام گوشت چه حکمی دارد؟
ج ـ نیم خورده سگ، خوک و کافر که نجس هستند نجس و خوردن آن حرام است و نیم خورده حیوانات حرام گوشت پاک و خوردن آن مکروه می باشد مگر نیم خورده گربه که خوردن آن کراهت ندارد.
